Σάββατο 29 Νοεμβρίου 2008

Νεφέλωμα της Λιμνοθάλασσας (M8)

Είδος: Διάχυτο νεφέλωμα εκπομπής
Αστερισμός: Τοξότης
Συντεταγμένες (εποχή 2000.0): α= 18h 03m 41,26s δ= -24° 22' 48,6
Φαινόμενο μέγεθος: 5,8
Φαινόμενες διαστάσεις: 90 ? 40
Απόσταση από τη Γη: 5.200 έτη φωτός

Το Νεφέλωμα Λιμνοθάλασσας (Μ8, NGC 6523) είναι ένα διάχυτο νεφέλωμα που βρίσκεται στον αστερισμό του Τοξότη και είναι ορατό με γυμνό μάτι υπό καλές συνθήκες ορατότητας.
Το νεφέλωμα ανακαλύφτηκε το 1747 από τον Γάλλο αστρονόμο Guillaume Le Gentil και ενσωματώθηκε στον κατάλογο του Μεσιέ το 1764. Ο Τζον Χέρσελ ανακάλυψε ότι η λαμπρότερη κεντρική περιοχή του νεφελώματος είχε μορφή κλεψύδρας και για το λόγο αυτό έχει ονομαστεί Hourglass Nebula (Νεφέλωμα Κλεψύδρας). Αυτή η περιοχή παρατηρήθηκε με το διαστημικό τηλεσκόπιο Hubble το 1997 και θεωρείται χώρος σχηματισμού αστέρων (αστρογένεσης). Το 1890, η Ιρλανδέζα αστρονόμος Agnes Mary Clerk έδωσε στο Μ8 την ονομασία <<νεφέλωμα της Λιμνοθάλασσας>>.
Το Νεφέλωμα Λιμνοθάλασσας αποτελεί ένα τεράστιο νέφος ιονισμένου υδρογόνου και κονιορτού, το οποίο λούζεται από το φως ενός γαλάζιου υπεργίγαντα, του αστέρα 9 του Τοξότη. Το νεφέλωμα έχει μέγεθος περίπου 100 ετών φωτός και απέχει περί τα 5.000 έτη φωτός, γεγονός που του προσδίδει φαινόμενη διάμετρο τρεις φορές μεγαλύτερη από αυτήν της Πανσέληνου. Το νεφέλωμα, όπως πολλά διάχυτα νεφελώματα, περιλαμβάνει ένα ωραίο ανοικτό σμήνος, το NGC 6530, που αποτελείται από πολύ θερμούς και νέους αστέρες φασματικού τύπου Ο και Β με ηλικία μόνο 2 εκατομμυρίων ετών. Η περιοχή της κλεψύδρας, το Hourglass Nebula, που λούζεται από το φως του αστέρα Herschel 36, πιστεύεται ότι είναι χώρος αστρογένεσης.
Παρατηρώντας το Μ8,λόγω του φαινόμενου οπτικού του μεγέθους (5), το νεφέλωμα είναι ορατό με γυμνό μάτι. Οι πολύ σημαντικές του διαστάσεις επιβάλλουν προσοχή στη μεγέθυνση που χρησιμοποιούμε για τις παρατηρήσεις μας. Εάν έχουμε κατοπτρικό ή διοπτρικό τηλεσκόπιο, είναι σκόπιμο να χρησιμοποιήσουμε το προσοφθάλμιο φακό με τη μεγαλύτερη εστιακή απόσταση (20mm για παράδειγμα). Η χρήση φίλτρου UHC, πολύ αποτελεσματικού για νεφέλωμα τέτοιου τύπου, μας δίνει τη δυνατότητα να παρατηρήσουμε το νεφέλωμα με περισσότερη λεπτομέρεια.